สัญลักษณ์ทางไฟฟ้าและอิเล็กทรอนิกส์

สัญลักษณ์ทางไฟฟ้าและอิเล็กทรอนิกส์  
          หมายถึง  เครื่องหมายต่างๆ ที่มนุษย์เป็นผู้กำหนดขึ้นใช้สำหรับแทนอุปกรณ์ต่างๆ ทางไฟฟ้าและอิเล็กทรอนิกส์
สัญลักษณ์ที่ใช้ในวงจร(Circuit and Eletronic Symbols)  
         สัญลักษณ์แทนตัวอุปกรณ์จะถูกใช้ใน แผนภาพวงจร เพื่อแสดงให้เห็นการต่อเข้าด้วยกันของวงจร  แต่รูปแบบตัวอุปกรณ์จริงจะแตกต่างจากแผนภาพวงจร ฉะนั้นในการสร้างวงจรจึงจำเป็นต้องมีแผนภาพแสดงการวางอุปกรณ์บน สตริปบอร์ด หรือ แผ่นปริ้นท์

มีสัญลักษณ์ดังนี้
1. สวิตช์ (Switch) เป็นอุปกรณ์สำหรับตัดหรือเชื่อมต่อวงจรหรือสัญญาณไฟฟ้า

สัญลักษณ์	คำอธิบาย	ตัวอย่างจริง
	สวิตช์กดติด กดดับ
	สวิตช์กดติดปล่อยดับ หรือ สวิตช์ปกติตัด ถ้าไม่กดวงจรจะตัด ถ้ากดวงจรจะต่อ
	สวิตช์กดดับปล่อยติด หรือสวิตช์ปกติต่อ ถ้าไม่กดวงจรจะต่อ ถ้ากดวงจรจะตัด
	สวิทช์โยก สำหรับเลือก
	สวิตช์โยกแบบขนาน
	สวิตช์เลื่อน
	สวิตช์เลื่อนแบบขนาน

2. ตัวต้านทาน (resister) เป็นอุปกรณ์ที่ใช้ต้านการไหลของกระแสไฟฟ้า ถ้าตัวต้านทานมีค่าความต้านทานมากกระแสจะไหลได้น้อย ในทางกลับกันถ้ามีค่าความต้านทานน้อยกระแสจะไหลได้มาก

สัญลักษณ์	ตำอธิบาย	ตัวอย่างจริง
	ตัวต้านทานแบบไม่สามารถปรับค่าได้
	ตัวต้านทานแบบปรับค่าได้
	ตัวต้านทานแบบ SIP
	ตัวต้านทานแปรค่าตามแสง (LDR)
	เทอร์มิสเตอร์

3. ตัวเก็บประจุ (capacitor) เป็นอุปกรณ์ที่ใช้สะสมประจุไฟฟ้า

สัญลักษณ์	ตำอธิบาย	ตัวอย่างจริง
	ตัวเก็บประจุแบบไม่มีขั้ว
	ตัวเก็บประจุแบบที่มีขั้ว ขาด้านซ้ายจะเป็นขาบวก โดยมากตัวถังของตัวเก็บประจุจะมีแถบที่ระบุขั้วลบ
	ตัวเก็บประจุแบบปรับค่าได้

4. ไดโอด (diode) เป็นอุปกรณ์ที่ทำมาจากสารกึ่งตัวนำ (semi-conductor) สองชนิดคือชนิด P และชนิด N นำมาเชื่อมต่อกัน โดยมีขาแอโนด (A) เชื่อมกับด้าน P และขาแคโทด (K) เชื่อมกับด้าน N ดังแสดงในรูปด้านล่าง

ทิศทางที่ยอมให้กระแสไหลผ่าน

การเชื่อมต่อของสารกึ่งตัวนำทั้งสองชนิดจะทำให้กระแสสามารถไหลผ่านได โอดได้เพียงทิศทางเดียว นอกจากการนำไดโอดไปใช้เพื่อกันกระแสไหลย้อนกลับแล้ว ไดโอดบางประเภทยังมีคุณสมบัติพิเศษอื่นๆ เช่น สามารถเปล่งแสงได้ (ไดโอดเปล่งแสง หรือ LED) หรือสามารถเปลี่ยนมานำกระแสถ้าได้รับแสง (โฟโตไดโอด)

สัญลักษณ์	ตำอธิบาย	ตัวอย่างจริง
	ไดโอด ที่ตัวอุปกรณ์จะมีรหัสแถบสี ซึ่งแสดงขาแคโทด (ขาด้านที่มีแถบสี)
	ไดโอดเปล่งแสง เมื่อมีกระแสไหลจะเปล่งแสงออกมา ที่ฐานของหลอดด้านที่มีรอยบากแสดงขาแคโทด (ขาสั้นแคโทด และขายาวแอโนด)
	โฟโตไดโอด เป็นไดโอดที่จะทำงานเมื่อมีแสงมาตกกระทบ
	7-segment
	ไดโอดเปล่งแสงสองสี

5. ทรานซิสเตอร์ (transistor) เป็นอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ประเภทสารกึ่งตัวนำเช่นเดียวกับได โอด โดยมีขาเชื่อมต่อสามขาคือขาเบส (Base หรือ B) ขาคอเล็กเตอร์ (Collector หรือ C) และขาอีมิตเตอร์ (Emitter หรือ E) กระแสที่ไหลเข้าหรือออกจากขา B จะควบคุมการไหลของกระแสไฟฟ้าจากขา Eไปยังขา C ทรานซิสเตอร์มีสองประเภทคือประเภท PNP และ ประเภท NPN โดยในการแยกแยะระหว่างทรานซิสเตอร์ทั้งสองประเภทต้องดูหมายเลขของอุปกรณ์

สัญลักษณ์	ตำอธิบาย	ตัวอย่างจริง
	ทรานซิสเตอร์แบบ NPN
	ทรานซิสเตอร์แบบ PNP
	โฟโตทรานซิสเตอร์ (photo transistor)

6. อุปกรณ์อื่นๆ

สัญลักษณ์	ตำอธิบาย	ตัวอย่างจริง
	ออปแอมป์ (op-am) เป็นอุปกรณ์สำหรับขยายสัญญาณ โดยปกติอุปกรณ์ดังกล่าวจะอยู่ในรูปของไอซี โดยไอซีตัวหนึ่งอาจมีออปแอมป์อยู่ภายในได้หลายตัว
	คริสตัล (crystal) เป็นตัวกำเนิดสัญญาณนาฬิกา
	ลำโพง
	หม้อแปลง
	รีเลย์

7. ขั้วต่อไฟและสายดิน

สัญลักษณ์	ตำอธิบาย
	ต่อกับแหล่งจ่ายไฟ 5 โวลต์
	สายดิน

8. หัวต่อต่างๆ

สัญลักษณ์	ตำอธิบาย	ตัวอย่างจริง
	เทอร์มินอลบล็อก
	เพาเวอร์แจ็ค
	ขั้วต่อ ชุดขาจัมป์เปอร์
	คอนเนคเตอร์

9. การเชื่อมสายสัญญาณ

สัญลักษณ์	ตำอธิบาย
	สายสัญญาณที่เชื่อมต่อกัน
	การลากข้าม